Dịch tài liệu kỹ thuật một cách chính xác là điều vô cùng quan trọng trong thị trường toàn cầu ngày nay.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn những ý nghĩa quan trọng của bản dịch kỹ thuật và những thách thức có thể gặp trong quá trình dịch kỹ thuật. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đưa ra một vài mẹo hữu ích để giúp bạn dịch thành công các tài liệu kỹ thuật của mình bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau.
Dịch tài liệu kỹ thuật là gì?
So với các loại dịch thuật khác, dịch thuật kỹ thuật có tính chuyên môn cao hơn. Tuy nhiên, do các bản chất các lĩnh vực khác nhau, từ khoa học, phần mềm hoặc kỹ thuật, cho đến các bảng dữ liệu y tế chi tiết và các lĩnh vực khác, dịch thuật kỹ thuật không chỉ đơn thuần là dịch ngôn ngữ mang tính chuyên môn mà còn đòi hỏi dịch các thuật ngữ quan trọng một cách chính xác.
Một dịch giả dịch tài liệu kỹ thuật tốt cần phải có những yếu tố sau:
- Có hiểu biết sâu sắc về vấn đề đó, tốt hơn là đã làm việc trong ngành kỹ thuật đó
- Hiểu các thuật ngữ và từ vựng trong lĩnh vực đó mà công ty thường xuyên sử dụng
- Am hiểu về văn hóa của ngôn ngữ đích,
Mục tiêu của việc dịch thuật kỹ thuật từ một văn bản nguồn là làm cho văn bản đó phù hợp về mặt văn hóa và đối tượng người đọc hiểu được văn bản đó.
Khi nào thì tôi cần dịch tài liệu kỹ thuật?
Nếu văn bản nguồn của bạn chứa các thuật ngữ và khái niệm phức tạp hoặc cụ thể trong từng ngành thì bạn có thể sẽ cần sự giúp đỡ của một chuyên gia về ngôn ngữ mà cũng là một người chuyên dịch thuật kỹ thuật.
Sau đây là hai loại văn bản nguồn cụ thể mà thường sẽ cần phải dịch kỹ thuật:
1. Bằng sáng chế
Bằng sáng chế do các yêu cầu về mặt pháp lý và thực tế quy định. Việc dịch các bằng sáng chế rất phức tạp và đòi hỏi nhà ngôn ngữ học phải có chuyên môn về lĩnh vực này cũng như có kỹ năng viết các tài liệu. Đối tượng của bằng sáng chế có thể là y tế, hóa chất, cơ khí hoặc dược phẩm.
Với tài liệu này thì bạn cần hiểu rõ về bối cảnh của tài liệu – cho dù văn bản nguồn chỉ là một yêu cầu hay một mô tả, hoặc thậm chí là trong văn bản tranh chấp pháp lý…
2. Dịch tài liệu Hướng dẫn sử dụng
Hướng dẫn sử dụng là một trong những loại tài liệu phổ biến nhất thuộc loại dịch thuật kỹ thuật.
Cũng như bằng sáng chế, người dịch loại văn bản này cũng cần phải là nhà ngôn ngữ học chuyên gia về vấn đề này, và tốt nhất là phải có kinh nghiệm trong lĩnh vực đó. Ngoài ra, nhà ngôn ngữ học này cũng cần phải là một chuyên gia về việc dịch các tài liệu hướng dẫn và dịch phù hợp về phong cách thể hiện.
Theo một bài báo do Hiệp hội dịch thuật Hoa Kỳ xuất bản, các tài liệu hướng dẫn kỹ thuật cần có giọng điệu hoàn toàn khách quan, không mang suy nghĩ hay quan điểm chủ quan của tác giả trong bài dịch.
Như vậy, người dịch cần có các kỹ năng chuyên môn để tránh đưa các từ ngữ mang ý nghĩa chủ quan vào bài dịch. Người dịch cũng cần hiểu thuật ngữ trong lĩnh vực đó một cách chính xác để sử dụng trong bản dịch của mình, nhằm đáp ứng các quy chuẩn của ngôn ngữ đó.
Để làm được điều này, đối tác chuyên về ngôn ngữ của bạn cần đưa ra một bảng thuật ngữ được cập nhật thường xuyên để sử dụng cho mọi dự án giúp chúng ta có thể tra cứu các thuật ngữ trong các lần dịch!
Một bảng thuật ngữ dịch chính xác là gì?
Các công ty cung cấp dịch vụ dịch tài liệu kỹ thuật sang một ngôn ngữ cụ thể có thể bắt đầu bằng việc xây dựng một bảng thuật ngữ chuyên ngành trước khi bắt đầu dịch.
Điều này có nghĩa là bất cứ khi nào họ cần dịch tài liệu trong lĩnh vực đó thì họ sử dụng các thuật ngữ này một cách nhất quán. Đây cũng là cơ hội để đối tác dịch thuật của bạn hiểu rõ hơn về các thuật ngữ mà bạn thường sử dụng trong các tài liệu của mình.
Chẳng hạn như: nếu bạn tra từ “weld” (mối hàn) trong từ điển đồng nghĩa, bạn sẽ tìm thấy “join” (mối ghép) và “fuse” (cầu chì). Cách tốt nhất là chọn một từ mà sẽ được sử dụng xuyên suốt trong tất cả các bản dịch. Không nên sử dụng các từ mang tính chủ quan trong bản dịch mang tính khách quan, và điều quan trọng là thuật ngữ nên được sử dụng một cách nhất quán.
Bộ nhớ dịch là gì?
Cùng với việc sử dụng bảng chú giải thuật ngữ, tận dụng bộ nhớ dịch thuật cũng là một phần quan trọng của quy trình dịch thuật tài liệu kỹ thuật.
Bộ nhớ dịch là một công cụ lý tưởng để sử dụng trong việc dịch các tài liệu thường lặp lại cùng một câu, chẳng hạn như hướng dẫn kỹ thuật. Bộ nhớ dịch thuật hoạt động bằng cách xây dựng một cơ sở dữ liệu về các cụm từ nguồn và nghĩa tương ứng của chúng trong ngôn ngữ đích mà được dịch giả trước đó dịch. Sau đó, chúng có thể được sử dụng lại khi những cụm từ trong cơ sở đó xuất hiện lặp lại trong cùng một tài liệu hoặc một tài liệu mới.
Tuy nhiên, đối với các tài liệu kỹ thuật mà lần đầu tiên được dịch và đối tượng của tài liệu khác với bất kỳ thứ gì công ty bạn đã có trước đây thì bộ nhớ dịch ban đầu sẽ không giúp bạn tiết kiệm thời gian hay bất kỳ chi phí nào. Nhưng nó sẽ làm tăng tính nhất quán trong tài liệu đó bằng cách đảm bảo nghĩa của các cụm từ xuất hiện lặp lại được nhất quán.
Nếu lần đầu tiên bạn làm việc với một đối tác ngôn ngữ, thì việc thảo luận để đưa ra một danh sách các thuật ngữ thuật ngữ kỹ thuật mong muốn sẽ có lợi cho bất kỳ dự án dịch tài liệu nào của bạn trong tương lai.
Có thể sử dụng phần mềm dịch máy để dịch các bản dịch kỹ thuật không?
Ngày nay, các công cụ dịch máy có các thuật toán tiên tiến hơn và các mô hình thống kê hiệu quả có thể tạo ra các bản dịch chính xác hơn. Chúng không phải là phương pháp phù hợp để sử dụng trong mọi dự án, nhưng trong một số trường hợp thì đây là phương pháp hữu hiệu nhất.
Công cụ dịch máy có các cơ sở dữ liệu song ngữ lớn kèm theo danh sách thuật ngữ và bộ nhớ dịch cụ thể theo ngành. Các thuật toán nâng cao thậm chí còn có thể dịch tài liệu để giúp người đọc nắm bắt được thông tin một cách đầy đủ mà không cần người dịch.
Nếu dịch máy được sử dụng trong quá trình dịch tài liệu kỹ thuật thì luôn cần một chuyên gia ngôn ngữ kỹ thuật chuyên môn để xem xét kỹ lưỡng bản dịch.
Các công ty ngôn ngữ hàng đầu sẽ giúp khách hàng xác định xem khi nào thì dùng dịch máy, khi nào thì cần dịch giả là con người dịch. Một số tài liệu quan trọng đến nỗi không thể sử dụng dịch máy, nhưng cũng có những tài liệu khác có khối lượng lớn và tầm quan trọng tương đối thấp, thì việc sử dụng dịch máy và sau đó nhờ dịch giả là con người chỉnh sửa thì sẽ giúp giảm chi phí dịch đáng kể.
Những thách thức gặp phải trong quá trình dịch tài liệu kỹ thuật
Khi dịch tài liệu hướng tới đối tượng người đọc trên toàn thế giới thì bạn sẽ gặp phải những thách thức còn lớn hơn cả việc hiểu về vấn đề phức tạp đó cũng như tạo ra một bản dịch chính xác.
1. Thuật ngữ được sử dụng trong ngành
Các ngành khoa học và kỹ thuật có một danh sách thuật ngữ luôn luôn không ngừng phát triển. Danh sách từ vựng phong phú chúng ta gặp nhiều khó khăn hơn bởi có thể với cùng một thuật ngữ, ở nơi này thì nó có tên gọi này, nhưng ở nơi khác thì nó có tên gọi khác.
Người dịch phải có kiến thức về chủ đề của tài liệu để họ có thể hiểu được những thuật ngữ thường được sử dụng trong lĩnh vực đó.
2. Thay đổi định dạng
Tùy thuộc vào đối tượng mục tiêu mà có thể phải xây dựng lại phong cách và định dạng của tài liệu. Một nhà ngôn ngữ học có kinh nghiệm sẽ hiểu rằng nên thiết kế lại phong cách dịch và định dạng bản nguồn như thế nào để có một sản phẩm đẹp trước khi đưa ra thị trường toàn cầu.
Định dạng của tài liệu cũng phải được nhất quán để đảm bảo rằng ý nghĩa cách chính xác để đảm bảo ý nghĩa của văn bản nguồn không bị mất đi trong bản dịch. Khi dịch một bản hướng dẫn kỹ thuật mang tính hướng dẫn là chủ yếu thì những lời hướng dẫn đó phải chính xác và nằm trong ngữ cảnh chính xác – đặc biệt là nếu nó hướng dẫn cách lắp ráp một sản phẩm khó.
Dịch từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác có thể dẫn đến việc bản dịch sẽ dài hơn hoặc ngắn hơn so với bản gốc. Nếu dịch một tài liệu hướng dẫn từ tiếng Anh sang tiếng Ý thì cần nhớ rằng văn bản tiếng Ý sẽ dài hơn khoảng 30% so với bản gốc khi dịch. Điều này có thể khiến bản dịch cần phải thay đổi bố cục và số lượng trang.
3. Hình thức ngôn ngữ
Nếu muốn tìm hiểu kỹ hơn bản dịch kỹ thuật thì cần phải xét đến hình thức ngôn ngữ của ngôn ngữ đích. Các yếu tố như giọng điệu, cú pháp, cách đặt câu hỏi và bối cảnh sử dụng cần được người dịch hiểu rõ để tránh việc dịch sai bất kỳ thông tin nào trong bản dịch.
Sự khác biệt về văn hóa có thể bao gồm các khái niệm khác nhau về tính lịch sự và nhận thức về các khuôn mẫu khác nhau. Sự khác nhau như vậy thường được phản ánh trong bản dịch, nên nếu bản dịch được dịch theo nghĩa đen mà không chú ý tới sự khác nhau đó thì sẽ mang lại cảm giác khó chịu cho người đọc.
Hoặc các Bạn có thể tham khảo thêm bài: Hướng dẫn cơ bản về dịch tài liệu kỹ thuật để nắm rõ hơn cách thức để có bản dịch tài liệu kỹ thuật chất lượng nhất.
Hay các Bạn đang tìm kiếm đơn vị cung cấp dịch vụ dịch tài liệu kỹ thuật chất lượng để giúp các bạn chuyển ngữ tài liệu, nhưng chưa biết chọn đơn vị nào. Các Bạn đọc bài cách chọn công ty dịch thuật chuyên nghiệp để giúp mình đưa ra sự lựa chọn tốt nhất.
Bạn hãy dành thời gian tìm kiếm sự trợ giúp từ công ty dịch thuật chuyên nghiệp để dịch các tài liệu chuyên môn của bạn. Và bạn hãy yên tâm rằng các tài liệu kỹ thuật của bạn sẽ được chúng tôi – dịch thuật PERSOTRANS – dịch chính xác và phù hợp các tiêu chuẩn cần có của bản dịch kỹ thuật.
HÃY LIÊN LẠC NGAY với chúng tôi hôm nay để chúng tôi có thể TƯ VẤN và BÁO PHÍ NHANH NHẤT tới Bạn theo thông tin dưới đây:
